De Kunst van Brood - the making of Jetta

De Kunst van Brood - the making of Jetta
Beeldend kunstenaar Roy Villevoye bekijkt vanuit welke hoek hij straks de foto - het werkelijke kunstwerk - gaat maken. Foto's: AMR

Voor het project De Kunst van Brood stapelt kunstenaar Roy Villevoye de hoeveelheden brood op die een 42-jarige vrouw - Jetta - tot nu toe gegeten zou kunnen hebben. Dat zijn 60 broden per jaar x 42. De tijdlijn is de set voor het werkelijke kunstwerk dat deze week is gemaakt: een drie meter grote foto waarop Jetta haar positie inneemt voor de tijdlijn van brood. Samen verbeelden ze puurheid, oerkracht en de basis van leven.

Jetta is van 9 tot en met 12 mei te zien in het atrium van de oude ambachtsvakschool Het Sieraad in Amsterdam-West. De tentoonstelling is de moeite van het vrijhouden van de agenda waard.

Negen kunstenaars – en beslist niet de minste - geven vorm aan dit project met brood in de hoofdrol. Jong en oud uit alle lagen van de bevolking kunnen brood daardoor op een andere manier beleven dan via consumptie of het gezondheidsvraagstuk, waar het bij brood vaak over gaat. De Kunst van Brood is gratis toegankelijk.

Jetta

Met Jetta wil gerenommeerd beeldend kunstenaar Roy Villevoye laten zien wat de sociale en culturele impact van brood is op de samenleving. ‘Waar komen we samen, hoe kunnen we elkaar vinden. We eten het dagelijks, het is voor iedereen, maar hoe verbindt brood ons?’

Villevoy maakt beeldend hoeveel broden een mens eet in een leven dat gemiddeld tachtig jaar duurt. Hij nodigt daarvoor een model uit van 42 jaar, dat poseert voor een tijdlijn van broden die zij in haar leven tot nu toe geconsumeerd zou kunnen hebben. ‘Het zijn jaarbalken van brood, ieder jaar komt er een laag bij. Door er iemand bij te zetten, kan ik visualiseren om hoeveel broden het gaat. Dat is makkelijk toegankelijk voor iedereen, je ziet het in één oogopslag.’

Nietigheid van de mens

Tegelijkertijd staat het werk symbool voor hoe het leven geleefd wordt. De hoeveelheid broden in de tijdlijn is zo enorm, dat de nietigheid van de mens ten opzichte van wat hij of zij consumeert in één oogopslag duidelijk is.

Villevoye: ‘Het is een heel direct beeld: die ene mens die zó veel consumeert. Het naaktmodel staat voor puurheid. Het is tegelijkertijd een prozaïsch beeld: de vrouw is het begin, de moeder, de bron van alles. Brood symboliseert ook een oerbron.’

tekst gaat verder onder de video

Andere vorm van broodpromotie

De expositie De Kunst van Brood is een heel andere manier van broodpromotie dan de sector kent. Brood wordt losgetrokken van de dagdagelijkse praktijk, waarbij de kijker via de kunstervaring tot het realistische besef komt welke impact brood nu eigenlijk heeft op zijn dagelijkse leven.

Brood is immers wel altijd en overal voor iedereen beschikbaar, in Nederland in elk geval, maar wat betekent dat nu eigenlijk? Dit ‘gewoonteproduct’ is een eerbetoon waard, zo vindt de groep branchegenoten in de bakkerij, die het kunstproject aanjaagt. Johan Pater van Bake Five is een van de initiatiefnemers - zijn bakkerij leverde onder meer de broden voor de broodtijdlijn.

Curator Manuela Klerkx, die de kunstenaars in het project begeleidt, legt uit: ‘De passie bij bakkers voor brood is net zo groot als de passie voor kunst bij kunstenaars. Zo zijn we tot dit idee gekomen. We willen een mentaliteitsverandering bewerkstelligen. Veel mensen vinden brood te duur, of ze kopen heel goedkoop brood dat ze makkelijk weggooien. We willen laten zien wat brood waard is. ’

Brood tot dagelijks wonder verheven

Alleen in taal wordt brood verheven tot een ‘Wondertje van water, gist en meel’, door Carine Weve, een van de andere kunstenaars die deelnemen in De Kunst van Brood. Haar kunstwerk heet GIST, waarover zij binnenkort vertelt.

Van Brood tot Bloem

In de installatie Van Brood tot Bloem van kunstenaar/uitvinder Ap Verheggen dient brood als grondstof voor de teelt van zomertarwe. Met inzet van zonne-energie vangt Ap vocht uit de lucht en brengt hij circulaire teelt op gang, totaal off-grid. Tegelijkertijd is de installatie onderdeel van zijn drang om een oplossing te vinden voor het watervraagstuk in de wereld. Dat gaat hem lukken. Ook hierover binnenkort meer.

Kunstwerk wordt ter plekke gemaakt

Van de kunstwerken in Het Sieraad worden er acht getoond. De negende wordt ter plekke gemaakt met kinderen van omringende scholen en opvangcentra uit de omgeving van Het Sieraad, door de Oegandese kunstenaar Ruganzu Bruno.

Ruganzu Bruno ziet in afvalmateriaal een middel om bij te dragen aan positieve sociale verandering. Als onderdeel van het door hem opgerichte Eco Art Programme nodigt hij kinderen uit om van afvalmateriaal installaties en kunstwerken te bouwen en er op die manier bewuster mee om te gaan. Tijdens het event bouwen de mee aan een groot beeldhouwwerk van – aan brood gerelateerd – afvalmateriaal.

Praktische info

De Kunst van Brood is van 9 tot en met 12 mei 2019 te zien in Het Sieraad aan de Postjesweg 1 in Amsterdam. De toegang is gratis.

Behalve de expositie is er een doorlopend programma met thuisbakkers, jonge ondernemers, workshops, gastsprekers, ‘live’ kunst onder leiding van Ruganzu Bruno en meer.

Rondleiding

Dagelijks van 14:00 tot 14:30 uur, van 16:00 tot 16:30 uur en op afspraak. Voor exacte tijden, aankondigingen en updates volg ons op Facebook, Instagram en kijk onze vlogs op YouTube.

Openingstijden

Donderdag 9 t/m zondag 12 mei 2019 van 11:00 tot 18:00 uur

Anne Mieke Ravenshorst

Anne Mieke Ravenshorst

Redacteur/coördinator Bakkerswereld

Studeerde journalistiek en voorlichting. Via haar werk als verslaggever bij diverse regionale media kwam zij terecht bij Bakkerswereld, het vakblad waarop ook haar ouders geabonneerd waren. Ze werkte hierna jarenlang als eind- en featureredacteur bij het Agrarisch Dagblad en bij enkele vakbladen voor de supermarktsector: boer-bakker-bolletje. Enkele jaren geleden keerde Anne Mieke terug naar Bakkerswereld, dat inmiddels meer is dan een magazine in print alleen; de online-omgeving wordt steeds belangrijker. Op deze beknopte redactie werkt zij als (eind-)redacteur en coördinator, waarin ze wordt bijgestaan door een vast team vertrouwde freelancers.